Thực nghiệm điều tra là gì? Tải biên bản thực nghiệm điều tra

Ghi chép biên bản thực nghiệm điều tra là thủ tục cần thiết khi tiến hành điều tra hành vi phạm tội. Trong bài viết này, hãy cùng Maudon.net tìm hiểu sâu hơn về biên bản thực nghiệm điều tra và các thông tin liên quan mà bạn có thể sẽ cần. Bắt đầu ngay!

Thực nghiệm điều tra là gì? 

Thực nghiệm điều tra là quá trình quan trọng cần thiết trong khi điều tra tội phạm. Đây là phương pháp mà cơ quan điều tra sử dụng để kiểm tra và xác minh các tài liệu và thông tin có ảnh hưởng đến vụ án.

Thực nghiệm điều tra thường bao gồm việc tiến hành các hoạt động thí nghiệm và thực nghiệm đặc biệt trong điều kiện tương tự như các điều kiện đã xảy ra trong quá khứ để có cơ sở khách quan để kết luận về các hành vi, sự kiện, hoặc hiện tượng.

Các hoạt động này có thể bao gồm việc dựng lại hiện trường, tái hiện hành vi và tình huống, hoặc mọi chi tiết khác liên quan đến vụ án cụ thể. Trong quá trình thực hiện, người chứng kiến và trong một số trường hợp, các bên liên quan như người bị tạm giữ, bị can, người bị hại, hoặc nhân chứng cũng có thể tham gia.

Biên bản thực nghiệm điều tra là gì?

Biên bản thực nghiệm điều tra là tài liệu ghi lại toàn bộ quá trình thực hiện hoạt động thực nghiệm điều tra trên hiện trường. Nó bao gồm thông tin về ngày giờ và địa điểm diễn ra hoạt động, cùng với chữ ký của những người tham gia.

Biên bản này đóng vai trò quan trọng trong vụ án, ghi chép chi tiết về các hoạt động thực hiện trong thực nghiệm điều tra và tạo nên cơ sở pháp lý cho quyết định của cơ quan điều tra.

Tải mẫu biên bản thực nghiệm điều tra chuẩn xác nhất

Tải mẫu biên bản thực nghiệm điều tra tại Maudon.net.

Biên bản thực nghiệm điều tra được lập khi nào?

Qua các quy định trên, Viện kiểm sát thực hiện thực nghiệm điều tra trong các tình huống sau đây:

• Trong quá trình điều tra, khi Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành thực nghiệm điều tra nhưng việc này không được thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ;
• Trong giai đoạn truy tố, nếu thấy việc thực nghiệm điều tra là cần thiết và không phức tạp, không đòi hỏi thêm thông tin để điều tra bổ sung, Kiểm sát viên sẽ báo cáo và đề xuất cho lãnh đạo đơn vị hoặc lãnh đạo của Viện tổ chức thực nghiệm điều tra, có thể tự mình hoặc phối hợp với Cơ quan điều tra.

Nội dung của biên bản thực nghiệm điều tra

Mẫu biên bản thực nghiệm điều tra có các nội dung cơ bản sau:

• Tên văn bản: Biên bản thực nghiệm điều tra;
• Thời gian lập biên bản;
• Thông tin về người tiến hành lập biên bản thực nghiệm điều tra;
• Họ và tên, chức vụ;
• Phương tiện thực nghiệm điều tra bao gồm:
  • Mô tả điều kiện thực hiện thực nghiệm điều tra;
  • Phương pháp và kết quả của thực nghiệm.

• Thời điểm kết thúc thực nghiệm;
• Các bên đã ký xác nhận biên bản.

Các quy định về thực hiện thực nghiệm điều tra

1. Người có thẩm quyền tiến hành thực nghiệm điều tra

Trong quá trình điều tra, thực nghiệm điều tra có thể được tiến hành bởi các Điều tra viên hoặc Kiểm sát viên. Trong giai đoạn điều tra, khi cần phải kiểm tra và xác minh các tài liệu và thông tin quan trọng liên quan đến việc giải quyết vụ án, Cơ quan điều tra có thể thực hiện các thực nghiệm điều tra.

Trong khi đó, vai trò chính của Kiểm sát viên là kiểm sát việc tuân thủ pháp luật của điều tra viên khi thực hiện các biện pháp này. Tuy nhiên, kiểm sát viên cũng có thể tự mình tiến hành thực nghiệm điều tra trực tiếp khi cần thiết.

Thực nghiệm điều tra tiến hành theo điều 204 của bộ luật Tố tụng hình sự được thực hiện với mục đích kiểm tra và xác minh các tài liệu và thông tin quan trọng đối với việc giải quyết vụ án.

Ví dụ:

Thực nghiệm có thể được thực hiện để xác định xem bị can có khả năng thực hiện một hành vi cụ thể hay không, hoặc xác định xem người làm chứng hoặc bị hại có thể nghe thấy được những lời nói của bị can từ một khoảng cách cụ thể hay không.

2. Người tham gia tiến hành thực nghiệm điều tra

Trong quá trình thực nghiệm điều tra, các người có chuyên môn là người trực tiếp tham gia vào hoạt động này. Trong các trường hợp cần thiết, người bị tạm giữ, bị can, người bào chữa, bị hại, và người làm chứng cũng có thể tham gia vào thực nghiệm. Các điều tra viên, Kiểm sát viên, và người chứng kiến là bắt buộc phải tham gia vào thực nghiệm điều tra.

So với Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 (Điều 153), Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã bổ sung các quy định mới, cho phép Cơ quan điều tra mời người có chuyên môn tham gia vào thực nghiệm điều tra và đặt rõ vai trò người chủ trì thực nghiệm điều tra là Điều tra viên.

Trình tự tiến hành thực nghiệm điều tra

Bước 1: Thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp về thời gian và địa điểm tiến hành thực nghiệm.

Bước 2: Viện kiểm sát gửi kiểm sát viên tham dự thực nghiệm như đã thông báo, nếu kiểm sát viên vắng mặt thì cần ghi rõ vào biên bản.

Bước 3: Mời người làm chứng hoặc người có chuyên môn (như bác sĩ pháp y) tham dự và chứng kiến việc khám nghiệm tử thi. Trong trường hợp cần thiết, người bị tạm giữ, bị can, người bào chữa, bị hại, và người làm chứng cũng có thể tham gia.

Bước 4: Khi thực hiện thực nghiệm điều tra và cần phải đo đạc, chụp ảnh, ghi hình, vẽ sơ đồ, cần phải ghi rõ kết quả của thực nghiệm điều tra vào biên bản.

Bước 5: Lập biên bản thực nghiệm điều tra với đầy đủ chữ ký của những người thực hiện và những người tham gia hoặc làm chứng.

Các câu hỏi liên quan đến biên bản thực nghiệm điều tra

1. Biên bản thực nghiệm điều tra là gì?

Biên bản thực nghiệm điều tra là tài liệu ghi lại toàn bộ quá trình thực hiện hoạt động thực nghiệm điều tra trên hiện trường. Nó bao gồm thông tin về ngày giờ và địa điểm diễn ra hoạt động, cùng với chữ ký của những người tham gia.

Biên bản này đóng vai trò quan trọng trong vụ án, ghi chép chi tiết về các hoạt động thực hiện trong thực nghiệm điều tra và tạo nên cơ sở pháp lý cho quyết định của cơ quan điều tra.

2. Nội dung của biên bản thực nghiệm điều tra gồm những gì?

Mẫu biên bản thực nghiệm điều tra có các nội dung cơ bản sau:

• Tên văn bản;
• Thời gian lập biên bản;
• Thông tin về người tiến hành lập biên bản thực nghiệm điều tra;
• Họ và tên, chức vụ;
• Phương tiện thực nghiệm;
• Thời điểm kết thúc thực nghiệm;
• Các bên đã ký xác nhận biên bản.

3. Thực nghiệm điều tra diễn ra dưới các hình thức nào?

Cơ quan điều tra thực hiện thực nghiệm điều tra thông qua các hình thức sau:

• Dựng lại hiện trường;
• Diễn lại hành vi phạm tội, hình thức gây án, tái hiện lại hiện trường phạm tội một cách sát thực nhất;
• Tiến hành các hoạt động thực nghiệm cần thiết để cung cấp thêm tình tiết về hành vi phạm pháp.

Điều tra viên có trách nhiệm thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp về thời gian và địa điểm tiến hành thực nghiệm điều tra trước khi thực hiện.

Đồng thời, họ phải đảm bảo rằng Kiểm sát viên có mặt để kiểm sát việc thực nghiệm điều tra. Trong trường hợp Kiểm sát viên vắng mặt, điều này phải được ghi rõ trong biên bản.